आजकाल मुलांचा स्क्रीन टाईम वाढत चालल्यामुळे त्यांच्यावर शारीरिक, मानसिक आणि सामाजिक परिणाम होत आहेत. सततच्या मोबाईल आणि टीव्हीच्या वापरामुळे मुलांच्या डोळ्यांवर ताण येतो, त्यांचे मानसिक आरोग्य बिघडते, चिडचिडेपणा वाढतो, आणि मुलं हट्टी होतात. याशिवाय, सोशल मीडियावरील रील्स आणि व्हिडिओजमधील असभ्य भाषा आणि निरर्थक मजकूर मुलांवर नकारात्मक प्रभाव टाकतो. ही समस्या मोठ्या प्रमाणावर दिसत असून, यावर उपाय शोधणे गरजेचे आहे.
स्क्रीन टाईम कमी करण्याचे उपाय
मुलांचा स्क्रीन टाईम कमी करण्यासाठी पालकांनी पुढील पद्धतींचा अवलंब करावा:
1. मोबाईलचा वापर बंद करणे:
मुलांना मोबाईलऐवजी टीव्हीकडे वळवावे. यामुळे स्क्रीन मुलांच्या हातापासून दूर राहील आणि डोळ्यांवरील ताण कमी होईल.
2. टीव्हीवरील शैक्षणिक कार्यक्रम:
मुलांना अकबर-बिरबल, शिवाजी महाराज, देवी-देवतांचे कार्टून्स किंवा शैक्षणिक कार्यक्रम दाखवावेत. यामुळे मुलांची शैक्षणिक आवड वाढेल आणि त्यांना उत्तम गोष्टी शिकायला मिळतील.
3. टीव्हीचा वेळ मर्यादित करणे:
हळूहळू टीव्ही बघण्याचा वेळ कमी करावा आणि मुलांना इतर उपक्रमांमध्ये गुंतवावे.
4. पालक-मुलांचा संवाद:
मुलांसोबत वेळ घालवणे, त्यांच्याशी संवाद साधणे, आणि त्यांना घरातील खेळांमध्ये सामील करणे गरजेचे आहे. यामुळे पालक-मुलांमधील नातं दृढ होईल.
5. वाचनाची सवय लावणे:
मुलांना गोष्टींची, ऐतिहासिक कथा, भगवद्गीता किंवा शैक्षणिक पुस्तकं वाचायला प्रवृत्त करावे.
6. शैक्षणिक सहलींचे आयोजन:
मुलांना किल्ले, ऐतिहासिक स्थळं, आणि मंदिरं दाखवण्यासाठी शैक्षणिक सहलींचं आयोजन करावं. यामुळे त्यांच्यात इतिहास आणि संस्कृतीबद्दल आवड निर्माण होईल.
7. आध्यात्मिक मार्गाचा स्वीकार:
रोज रात्री झोपताना मुलांसोबत हनुमान चालीसा वाचणे, त्यांना मंदिरात नेणे, आणि अध्यात्मिक विचारसरणी रुजवणे यामुळे मुलं योग्य मार्गावर राहतील.
भविष्यासाठी शाश्वत उपाय
मुलांच्या आयुष्यात सकारात्मक बदल घडवण्यासाठी पालकांनी त्यांच्याशी अधिक वेळ घालवला पाहिजे. त्यांना अध्यात्म, वाचन, आणि खेळांच्या माध्यमातून जीवनातील महत्त्वाच्या मूल्यांची ओळख करून दिली पाहिजे.
आपल्या मुलांना योग्य मार्गावर ठेवणे ही पालक म्हणून आपली जबाबदारी आहे. स्क्रीन टाईम कमी करून त्यांना जीवनातल्या खऱ्या आनंदाचा अनुभव देऊया. हीच आपली पुढच्या पिढीला दिलेली खरी देणगी ठरेल.
राहुल गुरव
१३ जानेवारी २०२५
No comments:
Post a Comment